อาชาอิเราะฮยุคหลังตามแนวคิดมุอตะซิละฮในการปฏิเสธการอยู่ทิศเบื้องสูงของอัลลอฮ

อาชาอิเราะฮยุคหลังตามแนวคิดมุอตะซิละฮในการปฏิเสธการอยู่ทิศเบื้องสูงของอัลลอฮ

ก่อนอื่น มาดูส่วนหนึ่งจากปราชญ์ที่ยืนยัน การอยู่ทิศเบื้องสูงของอัลลอฮ เช่น 
1. ชัยคฺอับดุลกอดีร อัลญีลานีย์ อัลหัมบะลีย์ เกิดในปี ฮิจเราะห์ที่ ๔๗๐ – ๕๖๑ กล่าวว่า

وَهُوَ بِجِهَةِ الْعُلُوِّ مُسْتَوٍ عَلَى الْعَرْشِ، مُحْتَوٍ عَلَى الْمُلْكِ، مُحِيْطٌ عِلْمُهُ بِالْأَشْيَاءِ، إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ، (فاطر: 10). يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّوْنَ، (السجدة: 5)

และพระองค์อยู่ทิศเบื้องสูง ทรงเป็นผู้สถิตเหนือบัลลังค์ ทรงเป็นผู้มีอำนาจเหนือการปกครอง ความรู้ของพระองค์ ครอบคลุมบรรดาสรรพสิ่ง (คำกล่าวที่ดีย่อมจะขึ้นไปสู่พระองค์ และการงานที่ดีนั้นพระองค์ทรงยกย่องสรรเสริญมัน(ฟาฏิร/10) พระองค์ทรงบริหารกิจการจากชั้นฟ้าสู่แผ่นดิน แล้วมันจะขึ้นไปสู่พระองค์ในวันหนึ่งซึ่งกำหนดของมันเท่ากับหนึ่งพันปีตามที่พวกเจ้านับ (อัสสัจญดะฮ/5)

– ดู اอัลฆุนยะฮ ลิฏอลิบี เฏาะรีกิลหัก เล่ม 1 หน้า 121

وَهُوَ بَايِنٌ مِنْ خَلْقِهِ، وَلَا يَخْلُوْ عِلْمُهُ مَكَانٌ، وَلَا يَجُوْزُ وَصْفُهُ بِأَنَّهُ فِي كُلِّ مَكَانٍ بَلْ يُقَالُ إِنَّهُ فِي السَّمَاءِ عَلَى الْعَرْشِ كَمَا قَالَ: {اَلرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى}

และพระองค์ คือ ผู้ทรงแยกจากมัคลูคของพระองค์ และไม่มีสถานที่ใด รอดพ้นจากพระองค์ และ ไม่อนุญาตให้พรรณาคุณลักษณะแก่พระองค์ ว่า พระองค์ทรงอยู่ในทุกสถานที่ แต่ จะถูกกล่าวว่า แท้จริงพระองค์ทรงอยู่บนฟ้า บน บัลลังก์ ดังเช่นที่ทรงตรัสไว้ว่า(พระเจ้าผู้ทรงเมตตา ทรงอยู่เหนือบัลลังก์) - ดู อัลฆุนยะฮ ลิฏอลิบี เฏาะรีกิลหัก เล่ม 1 หน้า 124

2.ชิฮาบุดดีน อะบุษษนาอฺ อัลอะลูซีย์ อัลหะนะฟีย์(ฮ.ศ 1270) กล่าวว่า

فهو جل شأنه. وعز سلطانه. في جهة العلو على الوجه اللائق به مع نفي اللوازم المستحيلة عليه سبحانه وتعالى. وأدلة كونه تعالى كذلك من الآيات والأحاديث والآثار أكثر من أن تحصى. وأوفر من أن تستقصى.

พระองค์ ผู้ซึ่ง สถานะของพระองค์สูงส่งยิ่งและ อำนาจของพระองค์ทรงยิ่งใหญ่ อยู่ในทิศเบื้องสูง บนแบบที่คู่ควรกับพระองค์ พร้อมกับปฏิเสธ บรรดาสิ่งจำเป็นที่เป็นไปไม่ได้แก่พระองค์ (ซ.บ) และหลักฐานต่างๆ ที่แสดงว่าพระองค์ ผู้ทรงสูงส่ง เป็นเช่นดังกล่าวนั้น จากบรรดาอายาต ,บรรดาหะดิษและบรรดาอาษัร มากมายจนนับไม่ถ้วน และ สมบูรณ์ ยื่งกว่าที่จะถูกย่อให้สั้นลง - เฆาะรออิบุลอิกติรอบ วะนัซฮะตุลอัลบาบ หน้า 185

3.อิบนุรุช นักปรัชญามุสลิม (ฮ.ศ 520-595)กล่าวว่า

الْقَوْلُ فِي الْجِهَةِ : وَأَمَّا هَذِهِ الصِّفَةُ فَلَمْ يَزَلْ أَهْلُ الشَّرِيعَةِ يُثْبِتُونَهَا لِلَّهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى حَتَّى نَفَتْهَا الْمُعْتَزِلَةُ ، ثُمَّ اتَّبَعَهُمْ عَلَى نَفْيِهَا مُتَأَخِّرُو الْأَشْعَرِيَّةِ كَأَبِي الْمَعَالِي وَمَنِ اقْتَدَى بِقَوْلِهِ ، وَظَوَاهِرُ الشَّرْعِ كُلِّهِ تَقْتَضِي إِثْبَاتَ الْجِهَةِ ، مِثْلَ قَوْلِهِ تَعَالَى : وَيَحْمِلُ عَرْشَ رَبِّكَ فَوْقَهُمْ يَوْمَئِذٍ ثَمَانِيَةٌ ( 71

คำพูดเกี่ยวกับทิศ และสำหรับ คุณลักษณะนี้ เดิมที่ อะฮลุชชะรีอะฮ (นักการศาสนา) พวกเขาให้การรับรองมัน แก่อัลลอฮ (ซ.บ) จนกระทั่ง พวกมุอตะซิละฮได้ปฏิเสธ มัน ต่อมา บรรดาอาชาอิเราะฮยุคหลัง ได้ปฏิบัติตามพวกเขา(มุอตะซิละฮ) บนการปฏิเสธมัน เช่น อะบิลมะอาลี และผู้ปฏิบัติตามทัศนะของเขา และบรรดาความหมายที่ปรากฏของบทบัญญัติ ทั้งหมด ต้องการ การรับรองทิศ (เบื้องสูง)เช่น คำตรัสของอัลลอฮที่ว่า (จำนวนแปดท่านจะทูนบังลังก์แห่งพระเจ้าของเจ้าไว้เบื้องบนพวกเขาในวันนั้น -อัลหากเกาะฮ/17)- อัลกัชฟุ อัน มะนาฮิญิลอะดิลละฮ หน้า 145

กล่าวคือ คำว่าทิศ สำหรับอัลลอฮนั้น เดิมที่บรรดานักการศาสนา ให้การรับรองแก่อัลลอฮ แต่ต่อมาพวกมุอฺตะซิละฮปฏิเสธ แล้ว พวกอะชาอิเราะฮยุคหลังก็ตามทัศนะมุอตะซิละฮในการปฏิเสธคำว่าทิศ (หมายถึงทิศเบื้องสูง )
จะเห็นได้ชัดเจนว่า อาชาอิเราะฮยุคหลังตามแนวคิดของมุอตะซิละฮในการปฏิเสธการอยู่ทิศเบื้องสูงของอัลลอฮ

والله أعلم بالصواب
อะสัน หมัดอะดั้ม
26/10/60