อิหม่ามชาฟิอีส่งเสริมให้อ่านอัลกุรอ่านที่กุโบร์จริงหรือ

อิหม่ามชาฟิอีส่งเสริมให้อ่านอัลกุรอ่านที่หลุมศพเพื่ออุทิศบุญให้ผู้ตายจริงหรือ

อิหม่ามชาฟิอีย์ (ร.ฮ) ท่านเคร่งครัดในการส่งเสริมให้ปฏิบัติตามสุนนะฮ และหากความเห็นที่มาจากการอิจญติฮาดของท่านผิดพลาด และขัดแย้งกับอัสสุนนะฮ ท่านสั่งให้ตามสุนนะฮ และทิ้งคำพูดของท่านเสีย

อิหม่ามนะวาวีย์(ร.ฮ) กล่าวว่า

صَحَّ عَنْ الشَّافِعِيِّ - رَحِمَهُ اللَّهُ - أَنَّهُ قَالَ : إذَا وَجَدْتُمْ فِي كِتَابِي خِلَافَ سُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقُولُوا بِسُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَدَعُوا قَوْلِي

รายงานเศาะเฮียะจากอัชชาฟิอีย์ (ร.ฮ) ว่า เขากล่าวว่า "เมื่อพวกท่านพบในหนังสือของข้าพเจ้า ขัดแย้งกับสุนนะฮของรซูลุลลอฮ ศ็อลฯ ดังนั้นพวกท่านจงปฏิบัติตามสุนนะฮรซูลุลลอฮ ศ็อลฯ และพวกท่านจงทิ้งคำพูดข้าพเจ้า - อัลมัจญมัวะ 1/105

1.ในทัศนะอิหม่ามชาฟิอี(ร.ฮ)การอ่านอัลกุรอ่านอุทิศบุญไม่ถึงผู้ตาย

อิหม่ามอันนะวาวีย์ (ร.ฮ)กล่าวว่า

وَأَمَّا قِرَاءَةُ الْقُرْآنِ وَجَعْلُ ثَوَابِهَا لِلْمَيِّتِ وَالصَّلَاةُ عَنْهُ وَنَحْوُهُمَا فَمَذْهَبُ الشَّافِعِيِّ وَالْجُمْهُورِ أَنَّهَا لَا تَلْحَقُ الْمَيِّتَ

และสำหรับการอ่านอัลกุรอ่านให้ผู้ตาย และอุทิศผลบุญของมันให้แก่ผู้ตาย และละหมาดแทนผู้ตาย และที่เหมือนกับทั้งสอง ,มัซฮับชาฟิอีและนักวิชาการส่วนใหญ่ ว่าแท้จริง มันไม่ถึงผู้ตาย- ชัรหเศาะเฮียะมุสลิม 11/58

ท่านอิหม่ามนะวาวีย์ (ขออัลลอฮเมตตาต่อท่าน) ได้กล่าวถึงทัศนะของอิหม่ามชาฟิอีย์ เรื่อง การอ่านอัลกุรอ่านอุทิศผลบุญให้ผู้ตายอีกว่าว่า

وَأَمَّا قِرَاءَةُ الْقُرْآنِ فَالْمَشْهُورُ مِنْ مَذْهَبِ الشَّافِعِيِّ أَنَّهُ لَا يَصِلُ ثَوَابُهَا إِلَى الْمَيِّتِ وَقَالَ بَعْضُ أَصْحَابِهِ : يَصِلُ ثَوَابُهَا إِلَى الْمَيِّتِ

และสำหรับ การอ่านอัลกุรอ่านนั้น ที่แพร่หลายจากทัศนะของชาฟิอีนั้น ผลบุญของมันไม่ถึงผู้ตาย....

และอิหม่ามนะวาวีย์(ร.ฮ) ได้ยืนยันว่า อิหม่ามชาฟิอี(ร.ฮ) อ้างหลักฐานจาก อายะฮที่ 39 ซูเราะฮอันนัจญมฺ คือ
คำตรัสของอัลลอฮ ตะอาลาที่ว่า
وَأَن لّيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاّ مَا سَعَى
.
แท้จริง มนุษย์จะไม่ได้รับ นอกจากสิ่งที่เขาขวนขวายเท่านั้น" และอ้างหลักฐานจากคำพูดของนบี ที่ว่า

إذا مات ابن آدم انقطع عمله إلا من ثلاث: صدقة جارية أو علم ينتفع به أو ولد صالح يدعو له

เมื่อลูกหลานอาดัม(มนุษย์) ได้เสียชีวิต การงานของเขาก็ยุติ นอกจาก สามประการคือ การบริจาคทานถาวรวัตถุ (วะกัฟ) ,ความรู้(ของเขา)ที่ถูกนำไปใช้ประโยชน์ด้วยมัน หรือ บุตรที่ดี ขอดุอาให้แก่เขา - ดู ชัรหุเศาเฮียะมุสลิม เล่ม 1 หน้า 90

ส่วนคำพูดของอิหม่ามชาฟิอี (ร.ฮ)ที่อิหม่ามนะวาวีย์ (ร.ฮ)รายงานที่ว่า

قال الشَّافِعِيُّ رَحِمهُ اللَّه : ويُسْتَحَبُّ أن يُقرَأَ عِنْدَهُ شيءٌ مِنَ القُرآنِ ، وَإن خَتَمُوا القُرآن عِنْدهُ كانَ حَسناً

อัชชาฟิอีย์ (ร.ฮ)ได้กล่าวว่า "ชอบ(ส่งเสริม)ให้สิ่งใดๆจากอัลกุรอ่านถูกอ่าน ณ ที่เขา(มัยยิต) และหากอัลกุรอ่านถูกอ่านจบ ณ ที่เขา(มัยยิต) ก็จะเป็นการดี - ดู เศาะเฮียะริยาฎิศศอลิฮีน หน้า 390

.......
ข้างต้นหากเป็นคำพูดของอิหม่ามชาฟิอี (ร.ฮ) ท่านไม่ได้บอกว่าผลบุญถึงผู้ตาย แต่ท่านมีความเห็นว่า ความเมตตาและบะเราะกัตจากการอ่านหวังว่าจะประสบกับผู้ตาย

ดังที่ท่านกะมาลุดดีน อะบุลบะกออฺ ปราชญ์มัซฮับชาฟิอี กล่าวว่า
قال الإمام الشافعي رضي الله عنه: رأيت من أوصى بالقراءة عند القبر, وهو عندنا حسن, والرحمة تنزل عند ختم القرآن

อิหม่ามอัชชาฟิอี (ร.ฮ) ได้กล่าวว่า ฉันเห็นผู้ที่สั่งเสีย ให้อ่านอัลกุรอ่านที่ กุโบร์ และในทัศนะของข้าพเจ้า มันคือ ความดีงาม และความเมตตาจะลงมา ในขณะที่มีการเคาะตัมอัลกุรอ่าน (อ่านอัลกุรอ่านจบ 30 ยุซ) - นัจญมุลวะฮฮาจญ ฟี ชัรหอัลมินฮาจญ 3/114
....
และข้างต้นเป็นไปได้ว่า ไม่ใช่คำพูดอิหม่ามชาฟิอีแต่เป็นบรรดาปราชญ์มัซฮับชาฟิอี เพราะอิหม่ามนะวาวีย์ระบุสำนวนหนึ่งใน อัลมัจญมัวะว่า

يُسْتَحَبُّ أَنْ يَمْكُثَ عَلَى الْقَبْرِ بَعْدَ الدَّفْنِ سَاعَةً يَدْعُو لِلْمَيِّتِ وَيَسْتَغْفِرُ لَهُ نَصَّ عَلَيْهِ الشَّافِعِيُّ وَاتَّفَقَ عَلَيْهِ الْأَصْحَابُ ، قَالُوا : وَيُسْتَحَبُّ أَنْ يُقْرَأَ عِنْدَهُ شَيْءٌ مِنْ الْقُرْآنِ وَإِنْ خَتَمُوا الْقُرْآنَ كَانَ أَفْضَلَ

ชอบ(ส่งเสริม)ให้พัก ที่หลุมศพ หลังจากฝัง สักครู่หนึ่ง ดุอาให้แก่มัยยิตและขออภัยโทษให้แก่เขา ซึ่ง ชาฟิอีได้บอกไว้บนมัน และบรรดาศานุศิษย์ได้เห็นฟ้องบนมัน ,พวกเขากล่าวว่า "และชอบ(ส่งเสริม)ให้สิ่งหนึ่งสิ่งใดจากอัลกุรอ่านถูกอ่าน ณ ที่มัยยิต และหากพวกเขาอ่านอัลกุรอ่านจบเล่ม(เคาะตัม) เป็นการประเสริฐยิ่ง - ดู อัลมัจญมัวะ ชัรหอัลมัฮัซซับ 5/256 กิตาบอัลญะนาอิซ
..........
คำว่า "พวกเขากล่าวว่า" หมายถึงบรรดาอัศหาบุชชาฟิอี(บรรดาศานุศิษย์) ไม่ใช่อิหม่ามชาฟิอี
....
อิหม่ามอิบนุตัยมียะฮ (ร.ฮ)ได้วิจารณ์เรื่องนี้ว่า

لا يحفظ عن الشافعي نفسه في هذه المسألة كلام وذلك لأن ذلك كان عنده بدعة وقال مالك : ما علمنا أحدا فعل ذلك فعلم أن الصحابة والتابعين ما كانوا يفعلون ذلك

ไม่มีคำพูดใดๆ ที่ถูกบันทึกไว้จากตัวอัชชาฟิอีเอง ในประเด็นนี้ และดังกล่าวนั้น เพราะแท้จริงดังกล่าวนั้น (การอ่านอัลกุอ่านอุทิศบุญที่กุโบร์ ) ในทัศนะของเขา(ของชาฟิอี) คือ บิดอะฮ และ มาลิกได้กล่าวว่า "เราไม่เคยรู้ว่าคนใด ปฏิบัติดังกล่าวนั้น เพราะเป็นที่รู้กันว่า บรรดาเศาะหาบะฮและบรรดาตาบิอีน พวกเขาไม่ได้ปฏิบัติดังกล่าวนั้น- อิกติฎออฺอัศศิรอติลมุสตะกีม หน้า 182
.............
เพราะฉะนั้น ทัศนะที่ชัดเจนและอ้างอิงหลักฐาน ของอิหม่ามชาฟิอีคือ การอ่านอัลกุรอ่านอุทิศผลบุญ ไม่ถึงผู้ตาย

อิบนุหะญัรอัลฮัยตะมีย์(ร.ฮ)ปราชญที่มีชื่อเสียงในมัซฮับชาฟิอี กล่าวยืนยันว่า

الْمَيِّتُ لَا يُقْرَأُ عليه مَبْنِيٌّ على ما أَطْلَقَهُ الْمُتَقَدِّمُونَ من أَنَّ الْقِرَاءَةَ لَا تَصِلُ إلَى الْمَيِّتِ لِأَنَّ ثَوَابَهَا لِلْقَارِئِ وَالثَّوَابُ الْمُتَرَتِّبُ على عَمَلٍ لَا يُنْقَلُ عن عَامِلِ ذلك الْعَمَلِ

ผู้ตายจะไม่ถูกอ่าน(อัลกุรอ่าน)ให้แก่เขา คือรากฐานที่ถูกว่างอยู่บน สิ่งที่ บรรดาชน(ปราชญ์)ยุคก่อนได้กล่าวมันเอาไว้ ว่า แท้จริงการอ่านนั้น จะไม่ถึงไปยังผู้ตาย เพราะแท้จริงผลบุญของมันได้แก่ผู้อ่าน และผลบุญนั้น เป็นผลงานที่ถูกจัดไว้บนการปฏิบัติ จะไม่ถูกโอนจากผู้ปฏิบัติ การปฏิบัติดังกล่าวนั้น (ไปยังผู้อื่น-) -ฟะตาวาอัลกุบรออัลฟิกฮฮียะฮ 2/26

อะสัน หมัดอะดั้ม
27/1/62

 

เอกสารอ้างอิง