เมื่อมีหะดิษบอกไว้แล้วจะอ้างความคิดเห็นอีกหรือ

เมื่อมีหะดิษบอกไว้แล้วจะอ้างความคิดเห็นอีกหรือ

เรื่องศาสนา นั้นเมื่อมีหะดิษท่านบี ศ็อลฯได้ปรากฏแล้ว ก็จะไม่อนุญาตทิ้งหะดิษ เพื่อเอาความคิดเห็นของคนใดมายึดเป็นหลักฐาน

พระองค์ทรงตรัสว่า

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

โอ้ศรัทธาชนทั้งหลาย ! พวกเจ้าอย่าได้ล้ำหน้า (ในการกระทำใด ๆ) เมื่ออยู่ต่อหน้าอัลลอฮฺ และร่อซูลของพระองค์ พวกเจ้าจงยำเกรงอัลลอฮฺเถิด แท้จริงอัลลอฮฺนั้นเป็นผู้ทรงได้ยิน ผู้ทรงรอบรู้-อัลหุญะรอต/1

อิบนุกอ็ยยิม (ร.ฮ) กล่าวว่า

أَيْ لَا تَقُولُوا حَتَّى يَقُولَ ، وَلَا تَأْمُرُوا حَتَّى يَأْمُرَ ، وَلَا تُفْتُوا حَتَّى يُفْتِيَ ، وَلَا تَقْطَعُوا أَمْرًا حَتَّى يَكُونَ هُوَ الَّذِي يَحْكُمُ فِيهِ وَيَمْضِيهِ ، رَوَى عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَلْحَةَ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا : لَا تَقُولُوا خِلَافَ الْكِتَابِ وَالسُّنَّةِ.

หมายถึง พวกท่านอย่าพูด จนกว่า เขา(อัลลอฮหรือรอซูล) พูด ,พวกท่านอย่างสั่ง จนกว่าเขาสั่ง ,พวกท่านอย่าฟัตวา จนกว่าเขาฟัตวา (ตัดสินชี้ขาด) และพวกท่าน อย่า ตัดสินสิ่งใดอย่างเด็ดขาด จนกว่า เขา(อัลลอฮหรือรอซูล)จะชี้ขาด ในมันและตัดสินมัน ,อาลี บิน อบีฏอ็ลหะฮ รายงานจาก อิบนุอับบาส (ร.ฎ) ว่า พวกเจ้าอย่าพูดขัดแย้งกับอัลกุรอ่านและอัสสุนะฮ- เอียะลามอัลมุวักกิอีน 1/51
.................
หมายความว่า อย่ากล่าวเกี่ยวกับสิ่งใด ก่อนทีอัลลอฮหรือรอซูลกล่าวไว้ ,อย่าสั่งสิ่งใด ก่อนที่ อัลลอฮหรือรอซูล สั่ง ,อย่าฟัตวาหรือชี้ขาดเกี่ยวกับประเด็นใดก่อนที่อัลลอฮหรือรอซูล ตัดสินชี้ขาด และอย่ากล่าวตัดสินสิ่งเป็นการเด็ดขาด ก่อนที่อัลลอฮหรือรอซูล ตัดสิน

حَدَّثَنِي ابْنُ الْقَهْزَاذِ ، قَالَ : ثنا حَاتِمٌ الْجَلابُ ابْنُ الْعَلاءِ ، قَالَ : ثنا إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَيَّاشٍ ، ثنا بِشْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَسَارٍ السُّلَمِيِّ ، وَسَوَادَةُ بْنُ زِيَادٍ ، وَعَمْرُو بْنُ مُهَاجِرٍ ، أَنَّ عُمَرَ بْنَ عَبْدِ الْعَزِيزِ ، كَتَبَ إِلَى النَّاسِ " أَنَّهُ لا رَأْيَ لأَحَدٍ مَعَ سُنَّةٍ سَنَّهَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ

คำแปลตัวบท

แท้จริงท่านอุมัร บิน อับดุลอะซีซ ได้เขียนคำสั่งไปยังประชาชนว่า "ไม่มีความคิดเห็นสำหรับคนหนึ่งคนใด พร้อมกับสุนนะฮที่รซูลุลลอฮ ศ็อลฯ ได้กำหนดมันให้เป็นแบบอย่างเอาไว้ - อัสสุนนะฮ ของอัลมัรวะซีย์ หะดิษหมายเลข 81

.............
หมายถึง ไม่มีสิทธิ์แก่คนใดแสดงความคิดเห็นในเรื่องใด โดยที่มีสุนนะฮของท่านนบี ศ็อลฯที่ได้กำหนดเป็นแบบอย่างไว้แล้ว

قَالَ الْبُخَارِيُّ : سَمِعْتُ الْحُمَيْدِيَّ يَقُولُ : كُنَّا عِنْدَ الشَّافِعِيِّ فَأَتَاهُ رَجُلٌ فَسَأَلَهُ عَنْ مَسْأَلَةٍ فَقَالَ : قَضَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَذَا وَكَذَا ، فَقَالَ الرَّجُلُ لِلشَّافِعِيِّ : مَا تَقُولُ أَنْتَ ؟ فَقَالَ : سُبْحَانَ اللَّهِ تَرَانِي فِي كَنِيسَةٍ ، تَرَانِي فِي بَيْعَةٍ ، تَرَى عَلَى وَسَطِي زُنَّارًا ، أَقُولُ قَضَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَذَا وَكَذَا ، وَأَنْتَ تَقُولُ لِي مَا تَقُولُ أَنْتَ ؟ .

อัลบุคอรี ได้กล่าวว่า ข้าพเจ้าได้ยิน อัลหุมัยดี กล่าวว่า "เราอยู่กับอัชชาฟิอีย์ แล้วมีชายคนหนึ่งมาหาท่านอัชชาฟิอีย์ แล้วเขาผู้นั้น ถามอัชชาฟิอีย์ เกี่ยวกับประเด็นหนึ่ง แล้วท่านชาฟิอีย์ ได้กล่าวว่า รซูลุลลอฮ ศ็อลฯได้ตัดสิน อย่างนั้น อย่างนี้ แล้วชายคนนั้น กล่าวแก่อัชชาฟิอีย์ว่า " ท่านเองเองมีความเห็นอย่างไร ? แล้วเขา(อิหม่ามชาฟิอีย์)กล่าวว่า "ซุบฮานัลลอฮ ! ท่านเห็นฉันอยู่ในโบสถ์คริสต์หรือ ,ท่านเห็นฉันฉันอยู่ใน โบสถชาวยิว และท่านเห็นฉันใช้เครื่องแต่งกายชาวยิว หรือ ?ฉันพูดว่า รซูลุลลอฮ ศ็อลฯ ตัดสิน อย่างนั้น อย่างนี้ โดยที่ท่านกล่าวกับฉันว่า ท่านเอง(กล่าว(มีความเห็น)อย่างไร ? - ดู มุคตะศ็อรอัศเศาะวาอิก หน้า 1441
......
สรุป
ท่านอิหม่ามชาฟิอี (ร.ฮ)แสดงความไม่พอใจชายคนหนึ่ง ที่ถามเกี่ยวกับประเด็นเรื่องศาสนา แล้วท่านได้ตอบว่าท่านนบี ศ็อลฯได้ตัดสินด้วยหุกุมอย่างนั้นอย่างนี้ แต่เขากลับถามความคิดเห็นอีก 
เพราะฉะนั้นผู้รู้ หรือครูบาอาจารย์ อย่าได้ฟัตวาเรี่ยราด สุ่มสีสุ่มห้า ควรจะรอบคอบ ไม่ใช่ใครถามอะไรก็ตอบทุกเรื่อง ถ้าไม่ตอบกลัวเสียหน้า

والله أعلم بالصواب
อะสัน หมัดอะดั้ม
20/9/61

เอกสารอ้างอิง