

วาทะกรรมวิบัติของคนคิดนอกกรอบ
แนวทาง อุลามาอฺ อะหฺลุซซุนนะห์
ต่อไปนี้ เรามาดูกัน ว่าอุลามาอฺบางส่วนได้ฟัตวาว่าอย่างไรเกี่ยวกับเรื่องนี้ ..
ท่านอะบุลฟัฎลฺ อับดุลวาหิด อัตตะมีมีย์ (เสียชีวิต ฮ.ศ. 410)
ปราชญ์มัซฮับฮัมบาลีย์แห่งบัฆดาด
ท่านได้กล่าวเกี่ยวกับอะกีดะฮ์ของท่านอิหม่ามอะหฺมัด ไว้ว่า
وَأَنْكَرَ عَلَى مَنْ يَقُوْلُ بِالْجِسْمِ وَقَالَ: إِنَّ الأَسْمَاءَ مَأْخُوْذَةٌ مِنَ الشَّرِيْعَةِ وَاللُّغَةِ، وَأَهْلُ اللغَةِ وَضَعُوْا هَذَا الاِسْمَ عَلَى ذِيْ طُوْلٍ وَعَرْضٍ وَسَمْكٍ وَتَرْكِيْبٍ وَصُوْرَةٍ وَتَأْلِيْفٍ وَاللهُ تَعَالَى خَارِجٌ عَنْ ذَلِكَ كُلِّهِ، فَلَمْ يَجُزْ أَنْ يُسَمَّى جِسْمًا لِخُرُوْجِهِ عَنْ مَعْنَى الْجِسْمِيَّةِ، وَلَمْ يَجِىءْ فِي الشَّرِيْعَةِ ذَلِكَ
ต่อไปนี้ เรามาดูกัน ว่าอุลามาอฺบางส่วนได้ฟัตวาว่าอย่างไรเกี่ยวกับเรื่องนี้ ..
ท่านอะบุลฟัฎลฺ อับดุลวาหิด อัตตะมีมีย์ (เสียชีวิต ฮ.ศ. 410)
ปราชญ์มัซฮับฮัมบาลีย์แห่งบัฆดาด
ท่านได้กล่าวเกี่ยวกับอะกีดะฮ์ของท่านอิหม่ามอะหฺมัด ไว้ว่า
وَأَنْكَرَ عَلَى مَنْ يَقُوْلُ بِالْجِسْمِ وَقَالَ: إِنَّ الأَسْمَاءَ مَأْخُوْذَةٌ مِنَ الشَّرِيْعَةِ وَاللُّغَةِ، وَأَهْلُ اللغَةِ وَضَعُوْا هَذَا الاِسْمَ عَلَى ذِيْ طُوْلٍ وَعَرْضٍ وَسَمْكٍ وَتَرْكِيْبٍ وَصُوْرَةٍ وَتَأْلِيْفٍ وَاللهُ تَعَالَى خَارِجٌ عَنْ ذَلِكَ كُلِّهِ، فَلَمْ يَجُزْ أَنْ يُسَمَّى جِسْمًا لِخُرُوْجِهِ عَنْ مَعْنَى الْجِسْمِيَّةِ، وَلَمْ يَجِىءْ فِي الشَّرِيْعَةِ ذَلِكَ
ความว่า
“ท่านอิหม่ามอะหฺมัดได้ตำหนิผู้ที่กล่าวว่า (อัลลอฮฺ)เป็นรูปร่าง และท่านอิหม่ามอะหฺมัดกล่าวว่า แท้จริงบรรดานามชื่อนั้น ถูกนำมาจากหลักศาสนาและหลักภาษาอาหรับ และหลักภาษาอาหรับได้วางนามนี้(คือรูปร่าง)อยู่บนความหมายของทุกสิ่งที่ยาว, กว้าง, ลึก, มีการประกอบ, เป็นรูปทรง, และประกอบติดกัน
ซึ่งอัลลอฮฺตะอาลาทรงออก(คือบริสุทธิ์)จากสิ่งดังกล่าวทั้งหมด
ดังนั้นจึงไม่อนุญาตให้เรียกพระองค์ว่า รูปร่าง เนื่องจากพระองค์ทรงออก(บริสุทธิ์)จากความหมายของการเป็นรูปร่าง และไม่เคยมีหลักศาสนา(จากตัวบท)ได้ระบุไว้เลย
อ้างอิง :”อะบุลฟัฎลฺ อัตตะมีมีย์, อิอฺติก้อต อัลอิหม่าม อัลมุบัจญัล อะบี อับดิลลาฮฺ อะหฺมัด บิน ฮัมบัล, ตะห์กีก: อะบุลมุนซิร อันนักก็อช, พิมพ์ครั้งที่ 1 (เบรุต: ดารุลกุตุบอัลอิลมียะฮ์, ค.ศ. 2001/ฮ.ศ. 1422), หน้า 45. ”
“ท่านอิหม่ามอะหฺมัดได้ตำหนิผู้ที่กล่าวว่า (อัลลอฮฺ)เป็นรูปร่าง และท่านอิหม่ามอะหฺมัดกล่าวว่า แท้จริงบรรดานามชื่อนั้น ถูกนำมาจากหลักศาสนาและหลักภาษาอาหรับ และหลักภาษาอาหรับได้วางนามนี้(คือรูปร่าง)อยู่บนความหมายของทุกสิ่งที่ยาว, กว้าง, ลึก, มีการประกอบ, เป็นรูปทรง, และประกอบติดกัน
ซึ่งอัลลอฮฺตะอาลาทรงออก(คือบริสุทธิ์)จากสิ่งดังกล่าวทั้งหมด
ดังนั้นจึงไม่อนุญาตให้เรียกพระองค์ว่า รูปร่าง เนื่องจากพระองค์ทรงออก(บริสุทธิ์)จากความหมายของการเป็นรูปร่าง และไม่เคยมีหลักศาสนา(จากตัวบท)ได้ระบุไว้เลย
อ้างอิง :”อะบุลฟัฎลฺ อัตตะมีมีย์, อิอฺติก้อต อัลอิหม่าม อัลมุบัจญัล อะบี อับดิลลาฮฺ อะหฺมัด บิน ฮัมบัล, ตะห์กีก: อะบุลมุนซิร อันนักก็อช, พิมพ์ครั้งที่ 1 (เบรุต: ดารุลกุตุบอัลอิลมียะฮ์, ค.ศ. 2001/ฮ.ศ. 1422), หน้า 45. ”
..........
ชี้แจง
ชี้แจง
ข้างต้น น่าจะเอาคำพูดอิหม่ามอะหมัด มาปนกับความเห็นของคนอื่น ไม่น่าจะเป็นทัศนะของอิหม่ามอะหมัดล้วนๆ เพราะอิหม่ามอะหมัด (ร.ฮ) กล่าวว่า
وَلَا نَصِفُ اَللَّهَ بِأَكْثَرَ مِمَّا وَصَفَ بِهِ نَفْسَهُ, بِلَا حَدٍّ وَلَا غَايَةٍ: {لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ} [الشورى: 11] وَنَقُولُ كَمَا قَالَ, وَنَصِفُهُ بِمَا وَصَفَ بِهِ نَفْسَهُ, لَا نَتَعَدَّى ذَلِكَ, وَلَا يَبْلُغُهُ وَصْفُ اَلْوَاصِفِينَ
และเราไม่พรรณากับคุณลักษณะของอัลเลาะฮ์ ให้มากกว่าสิ่งที่พระองค์ทรงพรรณนาไว้กับพระองค์เอง โดยไม่มีขอบเขตและไม่มีปลายสุด (ไม่มีสิ่งใดเสมอเหมือนพระองค์ และพระองค์ทรงได้ยิน ทรงเห็นยิ่ง) และเราจะกล่าวดังสิ่งที่พระองค์ทรงกล่าว และเราจะพรรณาคุณลักษณะให้แก่พระองค์ ด้วยสิ่งที่พระองค์พรรณนาคุณลักษณะแก่ตัวของพระองค์เองด้วยมัน เราจะไม่ละเมิดขอบเขตดังกล่าวนั้น และที่การพรรณนาคุณลักษณะของบรรดาผู้พรรณนาคุณลักษณะไม่สามารถไปถึงมัน - ดู หนังสือ ลุมอะฮ์ อัลเอี๊ยะติก๊อต ของท่าน อิบนุ กุดามะฮ์ หน้า 6
.........
จึงถามคุณนามปลอม แนวทาง อุลามาอฺ อะหฺลุซซุนนะห์ว่า “คำว่า “ جسم (รูปร่าง) ได้ถูกกล่าวไว้ในอายะฮใด หรือหะดิษบทใดหรือ ว่า อัลลอฮ ไม่เป็นรูปร่าง หรือเป็นรูปร่าง เมื่ออัลลอฮและรอซูล ไม่พรรณนาคุณลักษณะไว้ แล้วคนอื่นนำมาพรรณนาคุณลักษณะว่า ไม่เป็นรูปร่าง มันไม่เกินจากสิ่งที่อัลลอฮและรอซูลบอกหรือครับท่าน
.........
จึงถามคุณนามปลอม แนวทาง อุลามาอฺ อะหฺลุซซุนนะห์ว่า “คำว่า “ جسم (รูปร่าง) ได้ถูกกล่าวไว้ในอายะฮใด หรือหะดิษบทใดหรือ ว่า อัลลอฮ ไม่เป็นรูปร่าง หรือเป็นรูปร่าง เมื่ออัลลอฮและรอซูล ไม่พรรณนาคุณลักษณะไว้ แล้วคนอื่นนำมาพรรณนาคุณลักษณะว่า ไม่เป็นรูปร่าง มันไม่เกินจากสิ่งที่อัลลอฮและรอซูลบอกหรือครับท่าน
การตัชบีฮ ในทัศนะอิหม่ามอะหมัด (ร.ฮ) หมายถึง การเอา
คุณลักษณะของพระองค์ไปเปรียบกับมัคโลค เช่น กอฎีย์ อบูยะอลา กล่าวว่า
คุณลักษณะของพระองค์ไปเปรียบกับมัคโลค เช่น กอฎีย์ อบูยะอลา กล่าวว่า
وقد أَنْكَرَ أحمدُالتَّشْبِيهَ، فقالَ في رواية حَنْبَلٍ: الْـمُشَبَّهَةُ تقول: بَصَرٌ كَبَصَرِي، وَيَدٌ كَيَدِي، وَقَدَمٌ كَقَدَمِي، ومَن قال ذلك فقد شَبَّهَ اللهَ بخَلْقِهِ»
และแท้จริง อะหมัด(บิน หัมบัล)ได้ ไม่ยอมรับ การตัชบีฮ แล้วเขากล่าวในรายงานหนึ่งว่า มุชับบะฮะฮ(ผู้ที่เปรียบอัลลอฮกับมัคลูค) จะกล่าวว่า ทรงเห็น เหมือนการเห็นของฉัน ,มือ เหมือนมือของฉัน และเท้า เหมือนเท้าของฉัน และผู้ใดกล่าวดังกล่าวนั้น แน่นอนเขาเปรียบอัลลอฮ กับมัคลูคของพระองค์ – ดู อิบฏอลุตตะวีลาต ของอัลกอฎี อบูลยะอลา เล่ม 1 หน้า 42
..........
นายนามปลอม แนวทาง อุลามาอฺ อะหฺลุซซุนนะห์ ครับ ไม่มีใครอิษบาต(ยืนยัน)หรือรับรอง สิฟาตอัลลอฮ แล้วเปรียบว่าเหมือนกับมัคลูคหรอก ท่านมโนไปเอง จินตนาการไปเอง แล้วกล่าวหาว่า คนที่ยืนยันสิฟาตอัลลอฮตามความหมายที่มีมาตามตัวบท ว่าเป็นพวกให้รูปร่างแก่อัลลอฮ อย่างนั้นหรือ?
อิหม่ามอัซซะฮะบีย์กล่าวว่า
..........
นายนามปลอม แนวทาง อุลามาอฺ อะหฺลุซซุนนะห์ ครับ ไม่มีใครอิษบาต(ยืนยัน)หรือรับรอง สิฟาตอัลลอฮ แล้วเปรียบว่าเหมือนกับมัคลูคหรอก ท่านมโนไปเอง จินตนาการไปเอง แล้วกล่าวหาว่า คนที่ยืนยันสิฟาตอัลลอฮตามความหมายที่มีมาตามตัวบท ว่าเป็นพวกให้รูปร่างแก่อัลลอฮ อย่างนั้นหรือ?
อิหม่ามอัซซะฮะบีย์กล่าวว่า
ليس يلزم من إثبات صفاته شيء من إثبات التشبيه والتجسيم، فإن التشبيه إنما يقال: يدٌ كيدنا ...
ส่วนหนึ่งจากการรับรองบรรดาคุณลักษณะของพระองค์ นั้น ไม่จำเป็นว่าเป็นส่วนหนึ่งจากการรับรองการตัชบิฮ(การคล้ายคลึง)และตัจญซีม(การให้รูปร่างแก่อัลลอฮ) เสมอไป ความจริงการตัชบิฮ(การเปรียบเทียบสิฟัตอัลลอฮกับมัคลูต)นั้น เช่น มือ เหมือนกับมือของเรา.....- อัลอัรบะอีน ฟี สิฟาติรอ็บบิลอาละมีน เล่ม 1 หน้า 104
……….
แล้วใคร ครับ บอกว่า ยัด(พระพักต์)ทรงทรงพรรณนาคุณลักษณะแก่พระองค์ว่า ว่าเหมือนกับของมัคลูค แล้วท่านเอาอะไรมาตัดสินว่าใครรับรองคุณลักษณะอัลลอฮตามตัวบทโดยไม่ตีความคือ “พวกมุญัสสิมะฮ (พวกให้รูปร่างแก่อัลลอฮ”) โปรดนำหลักฐานมาหากท่านอยู่บนความจริง
والله أعلم بالصواب
อะสัน หมัดอะดั้ม
19/1/60
……….
แล้วใคร ครับ บอกว่า ยัด(พระพักต์)ทรงทรงพรรณนาคุณลักษณะแก่พระองค์ว่า ว่าเหมือนกับของมัคลูค แล้วท่านเอาอะไรมาตัดสินว่าใครรับรองคุณลักษณะอัลลอฮตามตัวบทโดยไม่ตีความคือ “พวกมุญัสสิมะฮ (พวกให้รูปร่างแก่อัลลอฮ”) โปรดนำหลักฐานมาหากท่านอยู่บนความจริง
والله أعلم بالصواب
อะสัน หมัดอะดั้ม
19/1/60
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น